‘Trends in de informatiesamenleving 2020’ maakt bestuurders wegwijs in digitalisering

visual-informatiesamenlevingHoe kan iedereen meedoen in de informatiesamenleving? Zijn publieke waarden als privacy, veiligheid en autonomie nog geborgd in tijden van digitalisering? Hebben we voldoende controle op nieuwe technologieën? Digitalisering staat als thema hoog op de politieke en bestuurlijke agenda. In het eerste rapport Trends in de Informatiesamenleving 2020 vat de VNG de grote lijnen van de ontwikkelingen op dit gebied samen voor bestuurders. Ik mocht optreden als eindredacteur. Belangrijke conclusie is dat in een ‘vernetwerkte’ maatschappij nauwe samenwerking tussen bestuurslagen essentieel is.

Hier lees je meer.

Buurt Bouwdoos Warmtetransitie

bbd

We did it! In ruim vier maanden tijd hebben we als combinatie (WSP in The Netherlands en Ennatuurlijk B.V.) samen met de bewoners van de Utrechtse jaren ’30 wijk Tuindorp een innovatieve methode ontwikkeld én getest om bewoners van wijken met veel particulier woningbezit te informeren, activeren en zelf aan het stuur te zetten bij de noodzakelijke verduurzaming. Het resultaat? Een Buurt Bouwdoos Warmtetransitie waar heel Nederland mee aan de slag kan én een gefundeerd en realiseerbaar, volledig duurzaam warmteplan dat past bij de context van Tuindorp.

Hier lees je er méér over.

Schoon koken: ook dát is energietransitie

mehkong

De energietransitie heeft aspecten waar je minder snel aan denkt. Neem bijvoorbeeld schoon koken. Zo’n 3 miljard mensen koken op vervuilende warmtebronnen zoals hout, houtskool of afval. Jaarlijks sterven zo’n vier miljoen mensen aan de directe gevolgen hiervan. Voor Duurzaam Nieuws sprak ik hierover met de Nederlandse CEO Dymphna van der Lans van de Clean Cooking Alliance. De alliance zet alles op alles om schoon koken vóór het jaar 2030 voor iedereen mogelijk te maken. Een bochtig pad, maar Van der Lans is optimistisch: ‘We kúnnen dat gewoon.’ Hoe? Dat lees je hier: https://lnkd.in/eVCSkvu

 

Experimenteel bestuur benut de kracht van uitproberen

Proeftuinen, living labs, pilots en stadslabs zijn “in” als methode om nieuwe oplossingen te vinden voor lastige maatschappelijke vraagstukken. Maar het opschalen van goede oplossingen die hieruit ontstaan, blijkt uiterst lastig. Voor Overheid van Nu interviewde ik Suzanne Potjer, die hierover een interessant (en prettig leesbaar) boek schreef, getiteld Experimenteel Bestuur. Aan de hand van tal van praktische voorbeelden geeft ze inzicht in een bestuursfilosofie die helpt om méér impact te halen uit experimenten. Het interview – met link naar het boek – lees je hier: https://lnkd.in/esWHtEp

potjer-portret

Suzanne Potjer

Industrie én klimaat winnen met kennisdeling

In de Nederlandse rubber- en kunststofindustrie hebben tien bedrijven de afgelopen jaren onder regie van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland – RVO.nl –  intensief samengewerkt aan innovaties waarmee energie wordt bespaard. Ze konden bij elkaar in de keuken kijken en kwamen samen met technologieleveranciers tot nieuwe inzichten en ervaringen op basis van slim vertrouwen.

Voor het toonaangevende vakblad PT Industrieel Management sprak ik met twee technici uit de kunststof- en rubberverwerkende industrie over de meer dan uitstekende opbrengst voor de business én het klimaat van deze manier van kennis delen

Interbestuurlijk samenwerken met Overheid van Nu

De afgelopen tijd heb ik bij EMMA Experts in Media en Maatschappij mogen meewerken aan de ontwikkeling van het platform Overheid van Nu

Daar worden kennis en ervaringen gedeeld voor betere samenwerking tussen verschillende overheidslagen en maatschappelijke partners bij de aanpak van complexe vraagstukken – van energietransitie tot en met woningbouw en van schuldenproblematiek tot en met vitalisering van het platteland. Mijn meest recente bijdrage gaat over het VWS-programma Langer Thuis, dat deze urgente vraag behandelt: hoe kunnen we ervoor zorgen dat ouderen verantwoord én zo gezond en plezierig mogelijk in hun eigen woonomgeving kunnen blijven? https://lnkd.in/eRviuMQ

Ruim baan voor de regio

Problemen aanpakken op de lokale arbeidsmarkt. Start-ups helpen om door te groeien. Investeringen aantrekken die passen bij de ambities van een stad of streek. Het nieuwe idee is dat zulke vraagstukken het beste regionaal aangepakt kunnen worden. Daardoor ontstaan in rap tempo nieuwe, regionale publiek-private samenwerkingsverbanden, bijvoorbeeld metropoolregio’s en economic boards. Een goede ontwikkeling?

Voor Overheid van Nu had ik hierover een gesprek met prof. dr. Erik Stam, hoofd Utrecht University School of Economics, en Monique Roso, researcher bij Economic Board Utrecht. Stam vindt: ‘Het draait om de context. Het maakt een groot verschil of je gaat ondernemen in Amsterdam of in Sint Nicolaasga. Beleid dat prima past bij de ene plaats, hoeft ergens anders niet effectief te zijn.’ Roso vult aan: ‘Een regionaal ecosysteem krijgt vervolgens echt vleugels als je dan ook nog een gezamenlijk doel hebt, dat past bij de regionale context.’

Lees hier het hele verhaal!

 

Innovatie in energietransitie: ‘Flexibiliteit is de nieuwe renewable’

Namens fd.nl een verhelderend, verfrissend én prettig gesprek gehad met Manon van Beek, CEO van TenneT, over de #energietransitie en #innovatie en over de drie kernbegrippen daarin voor de TSO: investeren, digitaliseren en het ontwikkelen van flexibiliteit als dé nieuwe ‘renewable’. De weerslag hiervan vind je hier: https://lnkd.in/dUUEBQZ

De tekening over de methanisering van groene waterstof – dé verhoopte transitiebrandstof – maakte ik vele jaren geleden ergens op een schoolbord om het eens uit te leggen. Een vormgever kwam op het lumineuze idee dit schetsje als tijdschriftillustratie te gebruiken.

schoolborduitleg methanisering v waterstof

Schuldenproblematiek: zorgverzekeraar als “kanarie in de kolenmijn”

Zorgverzekeraar CZ werkt zeer energie mee aan innovaties die te maken hebben met het oplossen van problematische schulden. Voor het platform voor interbestuurlijk samenwerken Overheid van Nu sprak ik hierover met Manuel van der Hoek, manager debiteurenbeheer bij CZ.

manuel_vdhoek2Als één van de grotere zorgverzekeraars, staat CZ in de frontlijn van de schuldenproblematiek. Hoe dat komt? Van der Hoek: ‘Als zorgverzekeraar ben je de “kanarie in de kolenmijn”, de zorgpremie is één van de eerste rekeningen die blijven liggen. We zien voor onszelf dan ook een belangrijke rol om met het signaal aan de slag te gaan als we betalingsachterstanden zien. Hoe eerder je er bij bent, hoe groter de kans op een goede oplossingen voor iedereen.’

Maar schuldenproblematiek kan erg complex zijn. Daar zijn innovatievere oplossingen voor nodig. Van der Hoek: ‘In Den Haag is CZ aangesloten bij Schuldenlab070, een mooi initiatief van gemeente, hulpverlening en bedrijven om met andere ogen naar schuldhulpverlening te kijken. Met dit soort initiatieven bevorderen we met elkaar samenwerking en innovatie.’ Voor integrale hulp aan Haagse gezinnen met ernstige problemen op meerdere leefgebieden, loopt het project Sociaal Hospitaal, dat met een Health Impact Bond wordt gefinancierd door CZ. Dit  in de verwachting dat de geboden hulp op termijn niet alleen goed is voor het gezin, maar ook aanmerkelijke besparingen oplevert.

‘Doen wat niet kan en mag, om te ontdekken wat werkt’

Tijdens een bijeenkomst van het innovatieplatform Programma Sociaal Domein, waar ik verslag deed, kennisgemaakt met Rikko Voorburg. Voorburg is theoloog en voorganger in de Amsterdamse Pop Up-kerk, kort samengevat: het innovatielab van de vrijgemaakt gereformeerde kerk.

Rikko voorburg

De kerk heeft zowel zijn feitelijke als morele gezag vrijwel verloren en weet daar nauwelijks een antwoord op te formuleren. Met zijn Pop Up-kerk weet Voorburg mensen te binden en te boeien,. Het gaat om mensen die totaal niets met de kerk hebben, maar die zich wél willen inspannen om de wereld een beetje mooier te maken. Daar zijn inmiddels allerlei in het oog springende initiatieven uit voort gekomen, waaraan bijvoorbeeld kunstenaars, buurtbewoners of gewoon bezorgde burgers hun medewerking verlenen. Zo organiseerde hij een biechtsessie in sekshuis Casa Rosso en een karavaan van bussen en auto’s naar de Griekse hoofdstad Athene om vastzittende vluchtelingen op te halen. Die initiatieven krijgen vaak veel media-aandacht, mede omdat ze wel erg buiten het gebaande kerkenpad liggen. Maar Voorburg is stellig over de waarde daarvan: ‘Je moet doen wat niet kan en mag, om te ontdekken wat werkt.’